پمپ های رفت و برگشتی می تواند دارای دو نوع بخش انتقالی، یک پیستون یا دیافراگم باشد و بر اساس این پمپ ها می توانند پمپ های پیستونی یا دیافراگمی باشند. هر نوع دارای ویژگی های متفاوت مناسب برای کابردهای خاص هستند. در این مقاله، ساختمان، اصول کار و انواع پمپ های پیستونی را خواهید خواند.
ساختمان پمپ های پیستونی
یک پمپ پیستونی در ساخت به یک موتور احتراق داخلی رفت و برگشتی بسیار شبیه است. عمل پمپاژ اساساً توسط واکنش پیستون (رفت و برگشت) در یک سیلندر به دست می آید. سیلندر دارای دو دریچه، یک ورودی و یک سوپاپ خروجی است. ورود و خروج مایع صرفا از طریق آن ها صورت می پذیرد. این شیرها به ترتیب در ورودی و خروجی منیفولد قرار دارند. پیستون به یک میل لنگ از طریق میله اتصال، متصل می شود. پمپ پیستونی دارای یک لاینر ساخته شده از چرم یا هر ماده مصنوعی دیگر برای ایجاد درزبندی مناسب بین سطوح متحرک پیستون و سیلندر است.
نحوه کار پمپ های پیستونی
عمل رفت و برگشت پیستون توسط ترتیب میل لنگ و مسیر هدایت شده توسط سیلندر به دست می آید. پیستون به لبه میل لنگ از طریق میله ی اتصال، متصل شده است که با لبه میل لنگ از طریق یک مفصل پیچیده که در فاصله ای از محور میل لنگ قرار دارد، جفت است. این فاصله را می توان به عنوان طول خمیدگی یا فاصله خارج از مرکز نامگذاری کرد. این طول این میل لنگ است که طول زمانه پمپ پیستونی را مشخص می کند. میل لنگ به یک موتور الکتریکی یا شافت موتور وصل شده است. همانطور که میل لنگ می چرهد پیستون رفت و برگشت می کند. در یک چرخه میل لنگ، پیستون یک بار به صورت رفت و برگشت حرکت می کند، یعنی زمانه یک حرکت رو به به جلو و یک حرکت رو به عقب انجام می دهد. مکش و تخلیه مایع توسط یک پمپ پیستونی اساسا مشابه پمپ های رفت و برگشتی است به طور کلی همانطور که در مقاله قبلی نحوه کار پمپ های رفت و برگشتی مورد بحث قرار گرفته است.
انواع پمپ های پیستونی
پمپ پیستونی پایه دارای یک تک سیلندر پیستونی است که مکش و تخلیه مایع از طریق یک طرف در نظر گرفته شده است. پمپ پیستونی به شکل های مختلف موجود است که هر کدام مناسب برای کاربردهای خاص هستند. تخلیه یک پمپ پیستونی را می توان با تغییر طول زمانه پیستون تغییر داد. انواع رایج پمپ های پیستونی (Piston Pumps) یا پمپ های پلانجری (Plunger Pumps) عبارتند از:
پمپ پیستونی تک اثر (Single Acting Piston Pump) – داشتن محفظه مایع در تنها یک طرف پیستون و دریچه تنظیم تنها در آن سمت. مایع از یک طرف سیلندر یک بار در یک چرخه میل لنگ، فقط در حرکت رو به جلو زمانه پیستون تخلیه می شود.
پمپ پیستونی دو اثر (Double Acting Piston Pump ) – هر دو طرف پیستون محفظه مایع و دریچه را دارند. مایع از هر دو طرف، از یک طرف در نیمه اول چرخه و از طرف دیگر در نیمه دوم چرخه میل لنگ، تخلیه می شود. همانطور که مایع در هر دو حرکت رو به به جلو و عقب زمانه تخلیه می شود، تخلیه بیشتر در هر چرخه است و همچنین، همواره با پمپ تک اثر (Single Acting Pump) مقایسه می شود.
پمپ دوبلکس (Duplex Pump)- دو مجموعه پیستون-سیلندر وجود دارد. هر دو پیستون به یک میل لنگ جداگانه از طریق میله های جدا هر کدام متصل می شوند. میله های اتصال به میل لنگ در یک فاصله زاویه ۱۸۰ درجه از یکدیگر متصل می شوند. هر سیلندر _ پیستونی می تواند تک اثره یا دو اثره باشد.
پمپ سه گانه یا تریپلکس (Triplex Pump) – سه مجموعه پیستون_سیلندر وجود دارد. تمام این سه پیستون به یک میل لنگ واحد از طریق میله اتصال هر یک، متصل می شوند. جداسازی زاویه ای ۱۲۰ درجه ای بین دو میله اتصال مجاور و میل لنگ کوپلینگ وجود دارد.
پمپ های سیال
پمپ سیال یا پمپ هیدرولیکی دستگاهی است که انرژی را از قسمتهای متحرک خود به مایع در حال عبور از دستگاه منتقل می کند. انرژی انتقال یافته از پمپ به مایع به صورت فشار و سرعت مایع ظاهر می شود.
برای کسب اطلاعات بیشترمجموعه مقالات زیر درباره پمپ های مایع یا هیدرولیکی را بخوانید.
- مفاهیم پایه ای، ساخت و اصول کار پمپ های هیدرولیکی
- طبقه بندی و انواع پمپ های مایع یا هیدرولیکی
- پمپ های جابجایی مثبت رفت و برگشتی
- انواع پمپ های جابجایی مثبت رفت و برگشتی: پمپ پیستونی
- انواع پمپ های جابجایی مثبت رفت و برگشتی : پمپ دیافراگمی
